Nánar um rannsóknirnar hér

Anna Kristín Þórhallsdóttir:

800 einstaklingum var í upphafi boðið til viðtals og rannsókna ásamt 90 einstaklingum með astmaeinkenni. 567 einstaklingar tóku síðan þátt í eftirfylgni árið 2000. Núverandi rannsókn byggir á 20 ára eftirfylgni og nýverið hafa 403 einstaklingar lokið fullri þátttöku með því að svara fjölmörgum spurningalistum, farið í gegnum FeNO-mælingu og blásturspróf, gefið blóð til mælinga á total-IgE og sértæktum mótefnum og undirgengist húðpróf.

Fyrsta greinin um niðurstöðurnar mun fjalla um níturoxíðmælingar í útöndunarlofti (fractional exhaled nitric oxide, FeNO) og tengsl við öndunarfæraeinkenni, astma og ofnæmi (bæði skilgreint sem jákvætt húðpróf og sem sértæk mótefni í blóði). Jafnframt áhrif aldurs, kyns, hæðar, þyngdar, reykinga og lyfja. Er þetta í fyrsta sinn sem slíkar upplýsingar verða birtar hérlendis, en víða erlendis hefur FeNO-mæling unnið sér sess við mat á öndunarfærasjúkdómum og til að fylgja eftir árangri lyfjameðferðar. Alþjóðleg úrvinnsla FeNO (sjá www.ECRHS.org) verður gerð þar sem öll rannsóknarsetrin verða borin saman og jafnframt verða birtar aðrar niðurstöður. Þegar liggur fyrir að ofnæmi hefur aukist verulega í rannsóknarhópnum á þessu 20 ára tímabili. Rannsókn Önnur er ætlað að auka þekkingu á faraldsfræði og sérstöðu ofnæmis og astma á Íslandi, auk þess að varpa ljósi á eðli FeNO mælinga í því sérstaka ofnæmisumhverfi sem er í íslenskri náttúru og heimilum. Rannsóknirnar byggja á alþjóðasamvinnu og stöðluðum aðferðum.

Monique Van Oosten

Í nútímaþjóðfélögum er astmi víðtækur og vaxandi sjúkdómur. Úkraínski læknirinn prófessor Pavlovich Buteyko vann að umfangsmiklum lífefnafræðirannsóknum á 40 ára tímabili í Novosibirsk í Síberíu. Þar þróaði hann aðferð til að vinna meðal annars gegn astma og skilaði sú aðferð mjög góðum árangri. Í Rússlandi voru þessar kenningar viðurkenndar árið 1985 en ekki fyrr en á síðustu árum hefur aðferðin vakið vaxandi athygli og náð útbreiðslu á Vesturlöndum, m.a. í Ástralíu, Nýja-Sjálandi, Bretlandi, Hollandi, Úkraínu, Ísrael og N-Ameríku. Breska heilbrigðiskerfið hyggst til að mynda birta kenningar Buteykos í viðmiðunarreglum sem gefnar eru út um meðferð fyrir astmasjúklinga (British guideline on the management of asthma). Ástæðan fyrir þessari skyndilegu útbreiðslu er einkum góð reynsla af aðferðinni en einnig niðurstöður vísindarannsókna sem birtar hafa verið í vestrænum ritrýndum fagtímaritum sem benda til þess að notkun aðferðarinnar minnki verulega þörf astmasjúklinga bæði fyrir berkjuvíkkandi lyf og steralyf.